Zygmunt II August, Trojak Tykocin 1565 - "szyderczy"

Poszukiwany i ceniony trojak nazywany przez lata szyderczym.

Charakterystyczna moneta, której awers stanowi fragment drugiego Psalmu Dawida: QVI HABITAT IN COELIS IRRIDEBIT OES. Cytat, który tłumaczono jako: "ten, który mieszka w niebie, będzie ich wyśmiewał", co stanowiło przyczynę odczytania charakteru emisji jako szyderczej.

Moneta wciąż zagadkowa, wobec której przez lata narastały mity. Miała wywołać wielkie oburzenie szlachty, duchowieństwa, a nawet zwolnienie Gabriela Tarły. B. Paszkiewicz uważa, że jej powstanie wiąże się z przygotowaniami do zawarcia unii polsko-litewskiej, gdy w 1564 roku król zadecydował o powiązaniu obsady litewskiego tronu z elekcją w Polsce. Cytat z psalmu miał zaś stanowić deklarację woli władcy, jako pomazańca Bożego, podpisaną jego monogramem królewskim.